Tinh bột gạo – Khám phá công dụng và cách làm bột gạo tại nhà
Click để hiển thị dàn ý chính bài viết
Tinh bột gạo đã không còn xa lạ với những người nội trợ hay bất cứ ai quan tâm đến ẩm thực, ngoài việc là thành phần tạo nên những món ăn ngon, bột gạo còn chứa đựng rất nhiều giá trị làm đẹp. Hôm nay hãy cùng Massageishealthy khám phá xem tinh bột gạo là gì và cách làm bột gạo tại nhà một cách đơn giản để có thể sử dụng hàng ngày nhé!
Table of Contents
Tinh bột gạo là gì?
Tinh bột gạo (còn được gọi là gạo rắm) là một loại bột được làm từ gạo bằng phương pháp ngâm và nghiền. Tinh bột gạo là thành phần chính của rất nhiều loại thực phẩm quen thuộc ở các nước Châu Á, nhiều loại bánh cổ truyền của các nước châu Á đều có thành phần chính là tinh bột gạo.
Các loại bột gạo và ưu nhược điểm của bột gạo
Bột gạo, như chỉ có 3 loại gạo nếp và gạo tẻ nên cũng đỡ phức tạp hơn so với bột mỳ.
- Bột gạo tẻ: Thường được gọi tắt “Bột gạo”, là loại bột được xay từ hạt gạo tẻ (gạo dùng để nấu cơm ăn hàng ngày). Bột gạo có thể dùng nấu cháo sườn, làm bánh bột lọc, v.v.
- Bột gạo nếp: Thường được gọi tắt là “Bột nếp”, là loại bột được xay từ hạt gạo nếp (gạo dùng để nấu các món xôi). Bột gạo nếp thường được sủ dụng trong nhiều các công thức bánh khúc, bánh rán (ngọt), bánh rán (mặn), bánh gai, Daifuku, v.v.
- Bột gạo nguyên cám: Không chỉ có chất xơ, nó gồm cám, tinh bột và vi khuẩn. Qua quá trình xay xát hay chế biến phần lớn lớp cám và vi khuẩn bị mất đi. Do đó, loại bỏ đi phần lớn chất xơ, dinh dưỡng và chỉ còn lại lượng calo. Điều đó giải thích vì sao dùng thực phẩm qua tinh chế sẽ có ít dưỡng chất hơn là các thực phẩm còn nguyên cám..
Ở Việt Nam, tinh bột gạo được sử dụng rất phổ biến từ Nam cho đến miền Bắc trong các món như bánh cuốn, bánh canh, bánh căn, bánh bò, bánh đậu xanh, bún gạo, bánh bèo, bánh xèo, bánh đúc, bánh khoái, cao lầu mì, bánh hỏi, bánh đập.
Nếu như gạo là nguyên liệu chủ yếu lâu đời có mặt trong bữa ăn chính của nhiều nước Châu Á thì bột gạo là thành phần chính của rất nhiều loại thực phẩm quen thuộc ở các nước này.
Nguồn gốc bột gạo khá lâu đời có thể từ khi con người biết trồng lúa. Rất nhiều loại bánh cổ truyền của các nước Châu Á đều có thành phần chính là bột gạo cho thấy nguồn gốc lâu đời cũng như tính phổ biến của bột gạo.
Hầu hết các loại bánh được làm từ bột gạo đều có mặt trong nền văn hóa ẩm thực của Việt Nam và các nước Châu Á khác nhất là trong các dịp Tết hoặc lễ hội cổ truyền.
Vào dịp Tết cổ truyền Trung Quốc bánh Nian Gao là loại bánh không thể thiếu, Nian Gao là bánh được làm bằng bột gạo sau đó được hấp hoặc chiên lên rồi xào hoặc kẹp với các loại ngũ cốc.
Tại lễ hội mùa thu Chuseok của người Hàn Quốc các loại bánh truyền thống Songpyeon và Tteok cũng được làm bằng bột gạo, các loại bánh này được tạo thành rất nhiều hình dánh và được hấp chín với nhân ngọt bên trong. Một số loại bánh cổ truyền Mochi của Nhật cũng có vỏ làm bằng bột gạo như Mochigashi hay Dango.
Đối với ẩm thực Việt Nam, bột gạo là một thành phần không thể thiếu trong rất nhiều món ngon. Bột gạo được sử dụng rất phổ biến từ Nam tới Bắc.
Miền Nam phổ biến có bánh ướt, bánh canh, bánh bò, bánh đậu xanh hay bún gạo…. Miền Trung và miền Bắc bột gạo dùng trong bánh bèo, bánh xèo, tôm cháy, bánh đúc, bánh khoái, cao lầu, bánh đập hay bánh cuốn….
Quy trình chế biến bột gạo đúng chuẩn
Tinh bột gạo được chế biến qua 6 công đoạn chính gồm:
Ngâm: Làm hạt gạo mềm dễ xay mịn do nước sẽ ngấm vào hạt gạo (quá trình hydrat hóa) làm mềm hạt gạo, lớp màng của tế bào, giúp quá trình xay gạo và tinh bột được giải phóng được dễ dàng khi xay.
Xay: Quá trình xay sẽ phá vỡ cấu trúc hạt gạo và lớp màng bao tế bào, giúp giải phóng tinh bột chứa trong bột lạp của tế bào hạt gạo. Ngoài ra quá trình xay còn giúp đồng nhất khối hạt hình thành dạng bột cho bột gạo.
Khuấy: Mục đích của quá trình khuấy sẽ giúp các phân tử tinh bột thoát ra hoàn toàn khỏi các túi bột lạp giúp tăng hiệu suất thu hồi tinh bột.
Ngoài ra khi khuấy một số tạp chất nhẹ còn lẫn trong gạo sẽ nổi lên và được loại bỏ dễ dàng. Quá trình khuấy còn giúp lipit (chất béo trong gạo) thoát ra và nổi lên và sẽ được loại bỏ.
Lắng gạn: Để tách bột ra khỏi nước có thể dùng 2 cách lọc, lắng gạn hoặc ly tâm.
Chia bột ướt: Sau khi lắng gạn sẽ thu được bột sẽ có dạng bột nhão. Khối bột này sẽ được chia ra trên mâm tre được bọc vải. Khối lượng chia cần đồng đều trên các vĩ nhằm đảm bảo bột khô đều. Lớp vải sẽ giúp việc lấy bột lên dễ dàng khi bột khô.
Phơi: Bột sau khi chia sẽ được phơi hoặc sấy khô đến dưới 15% ẩm. Thời gian phơi khoảng 4 – 6 giờ. Quá trình phơi sẽ hạ độ ẩm của bột gạo xuống dưới mức cần thiết mà vi sinh vật và nấm mốc có thể phát triển làm hư hỏng bột. Sau khi bột khô có thể đóng gói và bảo quản bột hoặc có thể nghiền mịn rồi bao gói.
Tác dụng của bột gạo trong việc dưỡng da mặt, trị mụn làm đẹp
Sử dụng bột gạo trong các phương pháp làm đẹp tự nhiên dẽ giúp cải thiện màu da, cho da sáng mịn, ngừa nếp nhăn và trị mụn đầu đen hiệu quả.
Nếu kiên trì chăm sóc da bằng bột gạo sẽ giúp làm mờ đốm đen, sẹo mụn trên da, tăng cường khả năng chống nắng và nuôi dưỡng da ngày càng khỏe mạnh. Đặc biệt, làm đẹp da bằng bột gạo là phương pháp rất an toàn, không gây kích ứng da.
Rửa mặt bằng bột gạo
Bạn lấy 1 nắm bột gạo nhỏ, hòa cùng ít nước để tạo thành một hỗn hợp sền sệt, sau đó thoa đều lên mặt và massage nhẹ nhàng trong khoảng 20 phút trước khi rửa lại bằng nước sạch. Kiên trì thực hiện đều đặn mỗi sáng thức dậy và tối trước khi đi ngủ để có hiệu quả nhanh chóng và rõ rệt.
Sử dụng mặt nạ dưỡng da bằng bột gạo
Bột gạo được nghiền nhỏ từ gạo, giàu hàm lượng vitamin B1, B2, vitamin E, chất sắt, chất kẽm và các chất khoáng như Mg, Ca, Kali,…
Trong khi vitamin E giúp chống oxy hóa các tế bào, ngăn ngừa quá trình lão hóa đến sớm thì Vitamin B2 lại cần thiết cho sự sản xuất và nuôi dưỡng tế bào da khỏe mạnh, các dưỡng chất khác đều được nghiên cứu cần thiết cho da.
Bạn đang muốn cải thiện màu da cho da sáng mịn, ngừa nếp nhăn, tẩy tế bào chết, trị mụn đầu đen hiệu quả, làm mờ nám da tàn nhang, sẹo mụn trên da, chống nắng cho da và dưỡng da khỏe mạnh,… Thì hãy chăm chỉ đắp mặt nạ bột gạo thôi, bởi những điều này mặt nạ bột gạo đều có thể đáp ứng được.
– Mặt nạ bột gạo và mật ong
Sự kết hợp giữa mật ong và bột gạo có tác dụng chống oxy hóa rất tốt cho da, dưỡng ẩm và làm trắng da, loại bỏ tế bào da chết.
Cách thực hiện rất đơn giản. Bạn trộn đều 1 thìa bột gạo và 1 thìa mật ong thành hỗn hợp sền sệt, sau đó rửa mặt sạch và thoa hỗn hợp vừa pha lên mặt. Massage nhẹ nhàng và thư giãn trong khoảng 15 phút trước khi rửa sạch bằng nước. Thực hiện đều đặn 2 – 3 lần/tuần để có tác dụng dưỡng da hiệu quả.
– Mặt nạ bột gạo và cà chua
Đây là loại mặt nạ có tác dụng loại bỏ mụn hiệu quả. Theo đó, bạn chỉ cho một thìa bột gạo trộn đều với một ít cà chua đã xay nhuyễn để tạo thành hỗn hợp sền sệt. Bạn đắp hỗn hợp này lên mặt, chú ý những vùng da bị mụn và thư giãn trong khoảng 15 phút trước khi rửa lại bằng nước sạch.
Thực hiện đều đặn từ 2 – 3 lần/tuần để có tác dụng tốt nhất.
– Mặt nạ bột gạo và sữa chua không đường
Bạn chỉ cần chuẩn bị 2 thìa bột gạo, 2 thìa sữa chua không đường và trộn đều với nhau. Sau khi rửa sạch mặt, thoa hỗn hợp vừa chuẩn bị lên da mặt và thư giãn trong vòng 10 – 15 phút.
Khi hỗn hợp đã khô, bạn rửa lại với nước ấm. Thực hiện đều đặn 1-2 lần/ tuần để có làn da láng mịn, tẩy tế bào chết và xóa nếp nhăn hiệu quả.
– Bột gạo và sữa tươi làm trắng da mặt và mịn màng
Cách dùng: Xay một nắm gạo thành bột. Bạn có thể sử dụng một máy xay cà phê để làm điều này. Thêm một ít sữa vào bột gạo – đủ để làm cho nó thành bột nhão.
Thoa hỗn hợp này lên mặt và cổ. Để lại trong 20-30 phút. Rửa sạch mặt nạ với nước ấm. Làm điều này đều đặn một vài lần mỗi tuần và bạn sẽ thấy làn da của bạn sáng sau một tháng.
Cách xay bột gạo từ bột nếp bằng máy xay sinh tố đơn giản
Nguyên liệu làm bột gạo từ bột nếp
- 1 kg gạo hay gạo nếp
- 1 tsp súp muối
- Dụng cụ làm bột gạo
- Bát lớn, nhỏ
- Rổ, giá, thìa, …
- Chậu lớn
- Máy xay sinh tố, máy nghiền
- Khăn sạch hoặc rây lọc bột
- Bao vải
- Khay lớn
Cách làm bột gạo bằng máy xay sinh tố đơn giản
Bước 1: Bạn chọn loại gạo to, hạt đều, chắc mẩy và không bị hỏng mốc nhé. Sau khi mua về bạn nhặt bỏ bớt thóc sạn đi.
Bạn hòa tan muối trong một chậu nước to rồi ngâm gạo qua 1 đêm. Hôm sau bạn rửa sạch gạo với nước, vớt ra giá và để ráo.
Bước 2: Bạn chời gạo ráo nước rồi đổ gạo lại vào chậu to và đổ nước ngập gạo khoảng 3cm. Bạn sử dụng máy xay hoặc máy nghiền để xay gạo sao cho gạo mịn nhuyễn. Nếu không có máy xay bạn có thể mang gạo ra ngoài hàng xay nhé, bạn xay gạo 2 lần là được.
Bước 3: Bạn sử dụng một cái khăn sạch hoặc rây lọc để lọc bột cho mịn thêm. Giờ bạn đã có một lượng bột gạo tương đối. Bột nước này bạn có thể dùng để làm bánh xèo, bánh cuốn, bánh khọt nhé.
Bước 4: Sau khi xay được bột nước bạn cho hỗn hợp bột nước và bao vải treo lên cho nước thoát từ từ xuống. Bạn cứ để như vậy trong khoảng 12 tiếng thì lượng nước trong bột mới có thể ra hết được nhé. Với lượng bột đặc có được này bạn có thể dùng để làm bánh canh, bún tươi nhé.
Bước 5: Bạn đổ bột gạo này vào một cái khay lớn, rải đều và đem phơi nắng khoảng 2 ngày. Khi bột thật khô là đã đạt yêu câu nhé. Ngoài ra bạn cũng có thể dùng máy sấy để sấy khô cho nhanh nhé.
Khi bột đã khô bạn đem bột xay lại vài lần bằng máy xay bột chuyên dụng sau đó lọc bột qua rây vài lần để có được bột gạo mịn nhé.
Mặc dù phải qua nhiều công đoạn trong vài ngày nhưng đổi lại cách làm bột gạo vô cùng đơn giản đúng không các bạn? Mất một chút thời gian nhưng có thể đảm bảo chất lượng, an toàn thì hoàn toàn xứng đáng, chúc các bạn thành công!
Cách xay bột gạo, bột ngũ cốc cho trẻ ăn dặm
Không cần phải bỏ một số tiền lớn để mua đồ ăn dặm quá đắt tiền mà nay các mẹ vẫn có thể tự tay chăm sóc con yêu với cách làm bột gạo cho bé ăn dặm đơn giản tại nhà mà Massageishealthy chia sẻ dưới đây.
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, đây là khoảng thời gian hệ tiêu hóa của bé vẫn còn rất non nớt, chưa thể thích nghi ngay lập tức với các thức ăn cứng như cơm hay rau củ.
Chính vì thế ngoài việc cung cấp cho trẻ chất dinh dưỡng đầy đủ còn phải chú trọng đến vấn đề an toàn. Món ăn chủ yếu trẻ hấp thụ lúc này là cháo dinh dưỡng hay cháo bột nấu từ bột gạo chung với các loại nước ép rau củ, thịt cá xay nhuyễn.
Các món ăn được nấu sẵn ngoài hàng quán chỉ phục vụ sự tiện lợi, nhanh chóng mà không đảm bảo vệ sinh cũng như hàm lượng chất dinh dưỡng tiêu chuẩn cho khẩu phần ăn của trẻ. Đối với các bà nội trợ công sở bận rộn, không có thời gian để nấu các bữa hàng ngày cho con thì đó là một sự lựa chọn hữu ích.
Một gợi ý cho các bà mẹ bỉm sữa đó là tự tay làm đồ ăn dặm cho trẻ, bởi vừa đảm bảo an toàn, vừa tiết kiệm chi phí hơn rất nhiều so với việc mua đồ ăn dặm nấu sẵn.
Tưởng chừng như cầu kì, phức tạp nhưng cách làm bột gạo cho bé ăn dặm lại rất đơn giản, nhanh chóng. Những công đoạn làm và chế biến bột gạo cũng không khó đâu nhé !
Nguyên liệu, công thức làm bột gạo cho bé ăn dặm đơn giản
Các bước để nấu món bột ăn dặm ngon tuyệt vời cho bé yêu kể cả khi bé đang trong tình trạng lười ăn, sút cân
- Gạo nếp : 1 kg ( lưu ý khi chọn gạo nếp ngon là phải chọn loại gạo trắng, hạt tròn to bụ bẫm, có mùi thơm)
- Muối tinh : 1 thìa cà phê
- Máy nghiền (hoặc máy xay sinh tố chuyên dụng)
- Rây lọc
- Bao lọc bằng vải
- Đĩa to để đựng bằng nhựa hoặc thủy tinh
Cách bước xay làm bột gạo cho bé bằng máy xay sinh tố
Bước 1: Sàng gạo thật sạch, sao cho hết trấu và thóc sạn cát. Ta có thể sử dụng rổ nhựa lỗ nhỏ hoặc rá để sàng gạo.
Lấy muối tinh, hòa tan với nước để thành nước muối pha loãng. Cho gạo vào nước muối pha loãng rồi rửa sao cho sạch hết cặn bẳn.
Lấy nước sạch bỏ vào một nồi nhỏ, đổ gạo vào ngâm qua đêm để gạo được nở một cách lớn nhất có thể.
Một lưu ý nho nhỏ cho bạn là bạn cần để ý mức nước trong nồi sao cho phải ngập bề mặt gạo.
Bước 2: Sáng hôm sau, bạn vớt gạo ra, rửa sạch lại với nước và để lại vào chậu nhựa. Đổ nước áng chừng hai đến ba cm sao cho ngập bề mặt gạo trong chậu.
Nếu bạn có máy xay hoặc máy nghiền thì có thể dùng máy để xay nhuyễn gạo ra.
Hoặc nếu không có máy xay hoặc máy nghiền thì rất đơn giản thôi, bạn có thể trực tiếp mang gạo đến cửa hàng và thuê họ xay hộ.
Để gạo được nhuyễn thì bạn nên xay hai lần liền sẽ cho ra thành phẩm tốt nhất.
Bước 3: Bạn dùng bao bố hoặc rây lọc lọc sạch bột lần cuối sao cho bột thật mịn và nhuyễn.
Sau khi đã rây qua kĩ càng thì bạn cho bột gạo vừa lọc này vào một đĩa tương đối lớn, ta đem phơi hai nắng là bột có thể sử dụng được.
Nếu bạn muốn tiết kiệm thời gian và công sức không cần phải phơi phóng, bạn có thể dùng máy sấy sấy bột một lượt cho khô và cất vào nơi thoáng mát sử dụng. Việc sấy hoặc phơi khô giúp bột gạo không bị ảnh hưởng bởi nấm mốc, nhất vào những ngày mưa khó chịu ẩm ướt.
Bạn có thể bảo quản bột gạo trong túi kín, hoặc tốt hơn hết bạn nên sử dụng hộp nhựa hoặc hợp thủy tinh để ngăn tuyệt đối bột gạo với không khí bên ngoài vì không khí là tác nhân gây trực tiếp ra tình trạng nấm mốc, hỏng bột.
Bột ăn dặm đòi hỏi sao cho thật đầy đủ dinh dưỡng,lại ngon miệng hợp ý các bé quả thật quá khó khăn cho các bậc làm cha làm mẹ. Chưa kể đến việc lựa chọn bột ăn dặm cũng phải phù hợp với từng sở thích, độ tuổi và cân nặng.
Chính vì vậy, dưới đây Massageishealthy xin chia sẻ một vài bước nhỏ nhưng giúp các bậc phụ huynh có thể dễ dàng khi chế biến món ăn dặm cho các con theo một cách khoa học và tiện lợi nhất.
Nguyên liệu nấu bột ăn dặm
- Bột gạo: 9-10 gram tùy việc bé ăn được ít hay nhiều, gạo tơi xốp hay không
- Thịt ức gà: 100 gram
- Nước: 200ml
- Cà rốt: 1/4 củ. Lưu ý nhớ chọn củ có màu tươi ngon mắt.
Các bước chế biến bột ăn dặm
Ta rửa sạch ức gà, luộc ức gà lấy nước. Sau khi đun cho thịt chín chuyển sang màu trắng, ta bắt ra để nguội và dùng máy xay sao cho nhuyễn thịt gà.
Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch bằng nước muối pha loãng. Ngâm năm phút thì lấy ra băm nhỏ và nhuyễn.
Ta cho bột gạo vào nồi, đổ nước vào và bắt đầu khuấy. Một lưu ý nhỏ là bạn nên để lửa nhỏ để cho bột không bị cháy, cũng như cần nguấy liên tục và đều tay tránh trường hợp bột bị vón thì món ăn sẽ mất ngon.
Cho thịt gà vừa xay và cà rốt vào. Tiếp tục nguấy và cho thêm nước để bột không quá đặc, cũng không cho quá nhiều nước để bột quá lỏng làm mất độ ngon của món ăn.
Chờ tất cả các thành phần đều chín vào bạn có thể đổ ra bát cho bé thưởng thức.
Vậy là chúng ta đã hoàn thành món ăn dặm ngon tuyệt vời cho bé rồi đấy! Món ăn không những thơm ngon lại đầy đủ vitamin và dưỡng chất sẽ làm các bé thích mê cho mà xem. Chúc các mẹ thành công với cách làm bột gạo cho bé ăn dặm này của Massageishealthy nhé !
Massageishealthy sưu tầm và tổng hợp!